0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Milliyet.com.tr/ Direkt 7 milyon çalışanı, dolaylı olarak ise tüm vatandaşları ilgilendiren yeni taban fiyatı belirleme çalışmalarında süreç devam ediyor.

Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığının konut sahipliğinde, 11 Aralık’ta birinci toplantısını gerçekleştiren Minimum Fiyat Tespit Komitesi, ikinci toplantısını bugün yapacak.

Pazarlık çerçevesinin belirlenmesi açısından ehemmiyet taşıyan bu toplantıda, temel ekonomik datalar masaya yatırılacak.

Konuyla ilgili milliyet.com.tr’ye açıklamalarda bulunan Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammet Bayram şu tabirleri kullandı: “Asgari fiyatta ikinci toplantı bugün yapılacak. Toplantı ile birlikte tarafların artık masaya sayılarla bir arada gelmesini bekliyoruz. Olağan kaidelerde daha erken başlayacaktı fakat aralık ayının 11’ine ertelenmişti. Bu da aslında bir ahengin olabileceği, ön görüşmelerde tarafların kısa müddette sayı çıkarabileceğinin göstergesi olabilir. Yoksa aralık ayının başında da bu toplantı başlayabilirdi.

İlk teklif çıkabilir. TÜRK-İŞ Lideri 14 bin 25 TL’den aşağı oturmayacaklarını söylemişti. Patron tarafının rastgele bir teklifi gelmedi. Patron burada birinci teklifini açıklayabilir, masada mutlak suretle sayılar konuşulacaktır.

HANGİ MEVZULAR ELE ALINACAK?

Toplantıda öncelikle geçim endeksleri, enflasyon, hayat pahalılıkları konuşulacaktır. Bununla bir arada Minimum Fiyat Tespit Komisyonu’nda bu devir evvelkilerden farklı olarak 4 taban fiyatlı çalışan olacak. Onların talep ve istekleri de göz önünde bulundurulacaktır.

Burada daima bahsettiğimiz fiyatlar üzerindeki vergi yükünün azaltılması durumu var. Vergi istisnasının yanlış uygulanması durumu var. Şahıslar 7’nci ayda birinci vergi dilimine girecekken, istisna yanlış uygulandığı için direkt 3. ayın sonunda vergi dilimine giriyor ve daha fazla vergi ödüyor. Bu düzeltilmesi gereken bir mevzudur.

‘VERGİLER SABİTLENEBİLİR’

Tüm ücretlilerin vergi oranı sabitlenebilir. Bu da çalışanların sene boyunca alım güçlerini korur. Ücretliler vergi beyannamesi vermiyor. Şayet siz şu anda 1 milyon 900 bin TL üzerinde gelir elde etmiyorsanız beyanname veremiyorsunuz. Şayet beyanname verilseydi şahısların, kendisine, eşine, çocuklarına yapmış olduğu eğitim ve sıhhat harcamaları vergiden düşürülebilirdi. Her nasıl bir tüccar gelir elde ediyor ve masrafını düştükten sonra vergi ödüyorsa, sabit gelirliler için de bu yapılabilir. Burada emek ve sermayenin üzerindeki vergi oranı düzenlenmelidir. Bu büyük bir ıslahat olur. Masada taban ücretlilerin değil de tüm ücretlilerin de alım gücünü artıracak konular olacaktır.

İŞÇİ VE PATRON HANGİ SAYI ÜZERİNDEN PAZARLIĞA OTURACAK?

İşveren kısmı aslında rekabet gücünün korunmasını istiyor. Dünya pazarında elde ettiği avantajı korumak istiyor. Bilhassa şu anda Avrupa’nın durumu, ABD’nin gelecek sene resesyon ihtimalinin olduğu bir periyotta ihracatın önemli bir halde daraldığı süreçten geçiyoruz. Patronlar rekabet gücünün korunduğu anda rastgele bir sayı üzerinde itirazı olmayacaktır. Taban fiyat 20 bin TL de olsa, 15 bin TL de olsa patronun üzerindeki vergisel ve sigorta primi yükü alınabilirse patronlar bu karara hürmet duyacaktır.

İşçi kısmı de 14 bin 25 TL’nin altında masaya gelmeyiz dedi. Zati 14 bin TL sayısı çok düşük kaldı. Yüzde 38’lik bir enflasyon farkı esasen doğacak. Yüzde 40’lık bir artış olursa 15 bin 963 TL oluyor. TÜRK-İŞ’in masaya oturmam dediği fiyatın çok üzerine çıktı.

Büyükşehirlerde fiyatlar daha yüksek belirleniyor. Minimum fiyatla bir kişi Edirne’de de Ağrı’da da tıpkı maaşı alıyor. 14 bin TL esasen bu kurallarda çalışanların kaldırabileceği bir sayı değil. Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan’ın açıklamaları yılda tek sefer minimum fiyat artışı yapılacağı istikametinde. Ben o yüzden yüzde 50 artış yapılacağını düşünüyorum.

KAÇINCI TOPLANTIDA SONUÇLANIR?

Asgari fiyat toplantısı olağanda 4 kere oluyor. Şayet oy birliği olursa 3’üncü toplantıda açıklanır. Dördüncü toplantı da oy birliği ile çıkabilir. Az çok ikinci ve üçüncü toplantıda sayılar söylem edildiği için uzlaşma yeri olup olmayacağı belirli oluyor. Şayet uzlaşılmazsa aslında taraflar toplantıdan çekilebiliyor. Ben oy birliği ile karar alınacağını düşünüyorum.

MASADA MİNİMUM FİYATLI ÇALIŞANLARIN DA OLMASI PAZARLIĞI TESİRLER Mİ?

Masada minimum ücretlilerin olması artırım pazarlığını tesirler. Eski Çalışma Bakanı Vedat Alım, minimum fiyatın belirlenmesi ile ilgili piyasa anketi yapmıştı. Emekçi, patron, sokağın beklentisi ne? Bunlar dikkate alınarak bir taban fiyat yapılmıştı.

Masada taban ücretlilerin kendi geçim koşullarını ortaya koyması mutlak suretle taban fiyat sayısında bariz bir rol oynayacaktır. Masada minimum ücretlinin olması olumlu bir tablo.

TÜRK-İŞ ben en fazla üyeye sahip olduğum için buradayım demişti. Taban fiyat toplantılarında kimlerin katılacağı genişletilmelidir. Sendikalarda minimum fiyatlı yoktur. Sendikalar taban fiyattan daha fazla maaş alır. Her meslek kolundan, her vilayetten bireyler olabilir. Ulusal gelirden hisse alınması, büyümeden hisse alınması üzere hususlar gündemde olabilir. Minimum fiyatlı çalışanların masada olması kıymetli.

ZAM ORANI NE OLACAK?

Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Çalışma Bakanı Işıkhan yılda tek sefer yapılacağını söyledi. Şayet tek sefer artış yapılacaksa 6 aylık enflasyonun üzerine çıkılması gerekiyor. 6 aylık enflasyon farkı yüzde 38. Şayet yılda iki defa artırım yapılacaksa refah hissesi ile birlikte yüzde 40 artış olabilir.

Ancak yılda tek sefer artış yapılabileceğine ait kimi açıklamalar var. Bu kapsamda yüzde 50’lik bir artışla minimum fiyatın 17 bin 103 TL düzeyine gelmesini bekliyorum. Yüzde 50 oranı en az yapılacak artış olacaktır. Şayet devlet daha fazla takviye verirse bu oranın üzerine çıkılabilir. Devlet esasen minimum fiyat kadarlık kısımdan vergiyi kaldırdı. Devletimiz tertipli ödemeden kaynaklı patrona sigorta primi istisnası uyguluyor. Şu anda patron takviyesi 500 TL’den çok daha fazla artırılarak bir takviye yapılabilir. Patron takviyesine yüzde 50 oranında artış yapılabilir.

ASGARİ FİYAT NASIL BELİRLENİYOR?

Asgari fiyatı, yasa gereği emekçi, patron ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 bireyden oluşan Minimum Fiyat Tespit Kurulu belirliyor.

Komisyon, yeni minimum fiyatı belirleme çalışmaları kapsamında aralık ayında belirli tarihlerde toplanıyor.

Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komite, en az 10 üyenin iştirakiyle toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde liderin bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.

ASGARİ FİYAT NET 11 BİN 402 LİRA

Asgari fiyat, bir personel için aylık brüt 13 bin 414 lira 50 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 11 bin 402 lira 32 kuruş olarak uygulanıyor.

Asgari fiyatın patrona toplam maliyeti, bir personel için 15 bin 762 lira 4 kuruş. Bunun 13 bin 414 lira 50 kuruşunu brüt minimum fiyat, 2 bin 79 lira 25 kuruşunu toplumsal güvenlik primi, 268 lira 29 kuruşunu patron işsizlik sigorta primi oluşturuyor.