Koroner arter hastalığına yol açan risklerin başında tütün eserleri kullanımı, hipertansiyon ve diyabet hastalığı, beslenme formu, ailesel yatkınlık ile gerilim geliyor. Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. İstek Türköz, “Günümüzde koroner arteri tam olarak tedavi eden bir yol şimdi olmasa da aktüel tedavi formülleri sayesinde hastalığın ilerleyişi yavaşlatılabiliyor, kalp krizi riski en aza indirilebiliyor ve ömür mühleti uzatılabiliyor” dedi.

Koroner arter hastalığının temel tedavi metotları ilaç tedavisi (medikal), girişimsel prosedürler ile damarların açılması (stent uygulanması) ve cerrahi (koroner bypass operasyonu) prosedür olarak özetleniyor. Makul bir şikâyeti ve kritik damar tıkanıklığı olmayan hastaya medikal tedavi uygulanıyor. Şayet bir bireyde hipertansiyon, kan yağları yüksekliği ve diyabet hastalığı bulunuyorsa medikal tedaviye hiç geciktirilmeden başlanması gerekiyor.

Stent tedavisinin kalp krizi riskini büsbütün ortadan kaldırmadığına dikkat çeken Prof. Dr. İstek Türköz, “Eğer bir yahut iki damarda kritik darlık mevcutsa ve darlık çok uzun damar bölgesini tutmuyorsa, dar yahut büsbütün tıkalı olan bölgelerin balon ve stent ile açılması tercih ediliyor. Halk ortasında ‘Damarım stent ile açıldı’ sözü sıklıkla kullanılıyor fakat çoklu damar tıkanıklığında damarların stent formülüyle açılması orta ve uzun devirde bu damarların tekrar tıkanmayacağı, hastaların kalp krizi geçirmeyeceği ve ani vefat riskinin ortadan kalkacağı manasına gelmez” diye konuştu.

Uzun vadeli diyabet hastalığı ile sıklıkla yaygın ve üç damar hastalığı olan hastalarda balon ve stent tedavisinin uzun periyot için âlâ sonuç vermediği belirtiliyor. Teknik olarak damar darlıklarının ve tıkanıklıkların çok büyük bir kısmı balon ve stent süreciyle açılabilse de vakitle bu damarlarda tekrar darlık ve tıkanmaya rastlanabiliyor. Stent teknolojisindeki gelişmeler ve ilaç kaplı stentlerin kullanılmalarına karşın, stentlerde tıkanma ve daralma olmasından ötürü tekrar müdahale gerektirme oranı yılda yüzde 1-2 olarak bildiriliyor.

Prof. Dr. İstek Türköz, en saygın medikal mecmualardan olan J Thorac Cardiovasc Surg’de 2023 yılında yayımlanan bir çalışmayı vurguladı. Bu çalışma, 4 bin 992 stent uygulanan hasta ile 4 bin 975 cerrahi uygulanan hastalarda 10 yılın sonunda cerrahi operasyon geçiren hastaların hayatta kalma oranını yüzde 80, stent takılan hastaların ise yüzde 76 olduğunu ortaya koyuyor. Ortadaki fark küçük üzere görünse de tıp dünyasında istatistiksel olarak epey kıymetli bulunuyor.