0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

4 günlük duraklama ve sonrası için Hamas’ın ve İsrail’in planları nedir? 

Hamas “tek beyin” olarak görülemez. 

Siyasi başkanlar Gazze’de,  

Doha’da ve Beyrut’ta… 

Liderlik 15 üyeden oluşuyor. 

Askeri başkan Yahya Sinwar ve onun sağ kolu kumandan Muhammed Deif ise Güney Gazze’nin tünellerinde… 

Her ne kadar “kararların bu 15 kişinin fikir birliğiyle alındığı” söylense de son kelam Yahya Sinwar’ın.  

WSJ’ye (Wall Setreet Journal) nazaran Sinwar, sağ kolu Deif ve tünellerdeki kumandanlar için birinci derecede gaye  

“hayatta kalmak…” 

İkinci amaç ise “ciddi suçlamalarla mahkum olmuş İsrail hapishanelerindeki Hamas’lıların da hür bırakılması.” 

Yoksa… 

Gazze’de “neden 7 Ekim saldırısı, neden bu kadar Filistinlinin kanı” diye sorgulanır Gazze’de. 

Netan yahu ise önümüzdeki günlerde “müzakereler yoluyla Hamas, İslami Cihad ve öbür örgütlerin elindeki rehinelerin tümünü hür bıraktırmak” ya da “saldırılara, Güney Gazze’de de devam etmek” tercihi ortasında kalabilir. 

Netanyahu’nun isteği “böyle bir tercih kavşağında kalmadan Hamas’ın yeraltındaki -başta Sinwar ve Deif olmak üzere- birinci 5 kumandanını yok etmek, örgütün başını koparmak.”  

Ancak bunun çok sıkıntı güç olduğu bir gerçek. 

ATEŞKES 9 GÜN SÜREBİLİR 

4 günlük ateşkes duraklaması Hamas’ın hür bırakacağı her küme rehine için birer gün uzayabilir. 

Yani… 

“Bir bakıma ateşkesin 9 gün süreceği” söylenebilir. 

Gene WSJ’ye nazaran, Hamas’ın İstanbul merkezli sözcüsü Taher Al-Nono “örgütünün ateşkesin uzatılması konusunda görüşmelere açık olduğunu, kalıcı ateşkes istediğini” açıkladı. 

Ayrıca analistler “İsrail hapishanelerinde bulunan Hamas’lıların -kendisi de o hapishanelerde yatmış eski bir mahkum olan- Sinwar için şahsî tutku olduğu” görüşündeler. 

Öte yandan “Sinwar ve Deif’in gerektiğinde Mısır’a ya da öbür bir ülkeye açılan bâtın tünellerden İsrail’i terk edebilecekleri” yolunda sızıntılar var. 

SİLAHLI KÖYLÜLER 

Çatışmanın başlangıcında İsrail “Hamas’ın 30 bin savaşçıya sahip olduğu” değerlendirmesini yapmıştı. 

İsrail bunlardan  “3 bin ila 10 binini öldürdüğü” kanısında. 

Nereden nereye… 

2009 yılında İsrail, Hamas’a karşı  “Dökme Kurşun Operasyonu” yapmıştı. 

O vakit “Hamas’ı etkisiz hale getirmek  çok kolay” görülüyordu. 

Savaş performansları oldukça zayıftı. 

Hatta… 

İsrailli bir asker kendisiyle röportaj yapan gazeteciye, Hamas savaşçıları için “onlar silahlı köylüler. Hamas’ın güçlü bir terör örgütü olduğunu söyleyip duruyorduk ancak haklarından gelmemiz sandığımızdan daha kolay oldu” demişti. 

Ancak… 

Şimdi durum hiç de o denli değil. 

Hamas’ın kökünün kazınması şahsen Netanyahu’nun sözüyle “5 yıl sürebilir…” 

Ne İsrail kamuoyu, ne de dünya kamuoyu 5 yıl daha İsrail’in ardında duramaz. 

Daha şimdiden batı kamuoyunda takviye profili düşüşe geçmiş bulunmakta. 

Önemsediğim bir söylemi buraya yansıtayım: 

“İsrail’in askeri saati, İsrail’in ve dünyanın siyaset ve kamuoyu saatinin gerisinde kalıyor.” 

Ve Gazze’ye -reaksiyon- taarruzlarının gerisindeki “batı desteği” başta ABD’ninki olmak üzere soluğunu yitirmeden, İsrail’in askeri amaçlarına ulaşması gerek. 

Ama… Bu sürat performansını gösteremiyor. 

Çünkü… Askeri hareketin önünde  

4 milyonu aşkın sivilin  sorumluluğu var. 

BÜYÜK BALIK KIZARTMASI 

Aslında Netanyahu hiç de “Hamas’ı yok etmek” taraftarı değildi. 

Hayatını anlattığı kitapta bakın ne yazmış? 

Harekatın başında (2012)  

“Hamas’ın üst seviye kumandanı Jabri’yi devirmek”  ana amacımızdı. Bunu başardık. 

Operasyona devam etmenin bir manası yoktu. Fakat bu cins operasyonları bitirmek, başlatmaktan çok daha zordur. 

Halk her vakit “hükümetten savaşını sürdürmesini ve Gazze’yi dümdüz etmesini” bekliyor. Böylelikle “Hamas rejiminin çökeceğine” inanıyor. 

Oysa bunu yapsak, İsrail tarafında yüzlerce, Filistin tarafında ise binlerce can kaybı olacak. 

Yıllarca İran’la ve mümkün bir Suriye cephesiyle uğraşmak zorunda kaldığımızda, “İsrail silahlı kuvvetlerini Gazze’ye bağlamak” hakikaten gerçek olur muydu? 

Cevabım kesin olarak hayırdı. 

“Benim kızartacak daha büyük balığım” vardı. (İran) 

İNCE AYAR 

Sonraki 10 yıl boyunca -1 yıl hariç- Netanyahu Başbakandı.  

Aynı politikayı izledi. 

Bakanlar konseyi toplantılarında kendisine “Hamas’a kapsamlı bir hava ve kara operasyonu” için sık sık baskılar oldu. 

Netanyahu ise Savunma Bakanlığı’na hazırlattığı brifinglerle baskılardan sıyırılıyordu. 

Martin Kramer’in satırlarından bir alıntı sunuyorum… 

Sızdırılan brifing Hamas’ın devrilmesinin mümkün olan en makûs seçenek olduğunu gösteriyordu. 

“Yüzlerce askerin ve binlerce Filistinli sivilin öleceği ve öbür askerlerin kaçırılacağı” öngörülüyordu. 

“Mısır ve Ürdün’le yapılan barış mutabakatlarının tehlikeye girebileceği” ikazları vardı. 

“Gazze’nin işgalinin İsrail’e  

10 milyarlarca Şekel’e maal olacağı” öngörülüyordu. 

5 milyon Gazzelinin iktisadını yüklenmeye paha miydi? 

20 bin Hamas savaşçısını (şimdi 30 bin) ve onların cephaneliğini ortadan kaldırmak  5 yıl sürebilirdi.  

Bazı bakanlar brifingi “aşırı kötümser” bulduklarını söylediler. 

Ancak Netanyahu kitabında şöyle yazıyor:  

“Kan ve hazinenin maaliyetinin buna değmeyeceğine inanıyordum.  

Net izlenimim tüm bakanların da benim değerlendirmeme katıldığı  

ancak bunu açıkça söylemeye isteksiz oldukları tarafındaydı. 

Savaşta beşerler başkanlarından yanlışsız kararları vermesini bekler. 

Ama kimileri yanlış olduğunu  

bildikleri alışılmamış konumları sorumsuzca destekliyor.  

Geniş çaplı bir kara saldırısına  

karşı hal koymaya karar verdim.”  

……………… 

Netanyahu’nun ince ayarlı bir siyasetine da işaret edeyim. 

“Hamas var epeyce, güçlendikçe Filistin idaresiyle iki devletli tahlil için görüşmelerden sıyırabiliyordu.” 

……………… 

Sonuç… 

Netanyahu Hamas’a karşı -bir olasılıkla ya da büyük olasılıkla- hiç istemediği savaşı sürdürmek durumunda. 

…………………. 

Not: Evvelki yazılarımdan birinde sehven Shin Bet’in İsrail Askeri İstihbarat Örgütü olduğunu yazmıştım. İç İstihbarat Örgütü’dür, İsrail Askeri İstihbaratı ise AMAN’dır. Düzeltiyorum. Teşekkürler Şanlı Katırcıoğlu.