Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – Çin’in güneybatısındaki Butan (Bhutan) Krallığı ya da kısa ismiyle Butan, yaklaşık 800 bin kişilik nüfusuyla birçok maceracı gezginin uğrak noktasından biri. Doğu Himalayalar olarak isimlendirilen bölgede yer alan Butan, dağlık bir yerde olmasından dolayı farklı bir coğrafik yapıya sahip. Ülkenin coğrafik yapısı yalnızca iklim çeşitliliği açısından değil başta ulaştırma olmak üzere kıymetli bahislerde bariz bir rol oynuyor. Ülkenin coğrafik açıdan sahip olduğu zorluklar öteki faktörlerle de birleştiğinde bilhassa ulaşım konusunda çeşitli aksamalar yaşanabiliyor. Bu durumun son örneği de ülkenin 4 havalimanından biri olan Paro’daki memleketler arası havalimanında yaşanıyor.
Paro Milletlerarası Havalimanı, 1960’lı yılların sonuna hakikat, Hindistan ile güçlü bağlara sahip olan Butan hükümeti tarafından inşa edildi. Yerleşkenin birinci yapılma maksadı Hint ordusunun bölgede gerçekleştirdiği helikopter uçuşlarında kullanılması ve muhtemel olumsuz durumlarda bir ‘sığınak’ vazifesi görmekti. Fakat vakit içinde bu havalimanı öbür maksatlar için kullanılmaya başlandı.
Takvimler 1981 yılını gösterdiğinde Butan’da birebir vakitte ülkenin birinci havayolu şirketi olan Drukair kuruldu. Şirket kurulduktan tam 2 yıl sonra tarifeli seferlerine başladı. Paro’da Hint ordusu için inşa edilen tesis, Drukair’in seferlere başlamasından kısa müddet sonra yapılan düzenlemelerle havalimanı haline geldi ve Paro Havalimanı olarak anılmaya başlandı. O devirde Butan’da bir sivil havacılık otoritesi şimdi bulunmadığı için havalimanları da Drukair tarafından yönetim ediliyordu ve bu durum 1986 yılına kadar devam etti.
DÜNYANIN EN TEHLİKELİ HAVALİMANLARINDAN BİRİ
1986 yılında Bhutan Sivil Havacılık Yönetimi kurulunca ülkede bulunan havalimanlarının işletme ve bakım sorumluluğu Drukair’den alındı ve sivil havacılık yönetimine devredildi. Etrafı 5 bin 500 metreye kadar yüksek tepelerle çevrili olan ve bu sebeple dünyanın en kuvvetli havalimanlarından biri olan Paro Havalimanı’ndaki bölüm teslimin akabinde yapılan yeni düzenlemelerle tıpkı yıl milletlerarası uçuşların yapıldığı bir meydana dönüştü. Deniz düzeyinden yaklaşık 2 bin 500 metre üstte bulunan havalimanı, sahip olduğu özellikler sebebiyle yalnızca bir avuç pilotun iniş yapmasına müsaade verilen ve dünyanın en tehlikeli havalimanlarından biri olarak anılmaya başladı.
‘AYRICALIKLI KULÜP’TEKİLERE MÜSAADE VAR
Etrafının dağlarla çevrili olması sebebiyle görüş şartlarının sık sık düştüğü Paro Havalimanı’nın yüksek pozisyonda bulunması uçakların performansını kısıtlarken, görüş şartlarının hayli güç olması sebebiyle pilotlar da pisti yalnızca birkaç dakika görebiliyor. Sadece gündüz saatlerinde yapılan uçuşların meselesiz halde devam edebilmesi için ise rüzgâr ve görüş şartlarının uçuşa uygun olması gerekiyor.
Sahip olduğu pek çok dezavantajla birlikte pilotların iniş öncesinde dağlar ortasında 45 derecelik bir açıyla hareket yaparken yamaçlarda bulunan elektrik direklerine ve mesken çatılarına da dikkat etmesi gerekiyor ve bu durum iniş şartlarını daha da güçlü hale getiriyor. Radar sistemlerinin de coğrafik maniler sebebiyle tam manasıyla randıman sağlayamadığı havalimanında pilotların iniş esnasında kullanabildiği tek ‘cihaz’ gözleri oluyor. Havalimanına iniş son derece tehlikeli olduğu için ‘ayrıcalıklı kulüp’teki yalnızca 24 pilotun bu havalimanına uçak indirmesine müsaade veriliyor.
SON DÖNÜŞ İÇİN 30 SANİYE ŞARTI
Zorlu şartlardan dolayı Paro’ya iniş yapacak pilotların uçakları çok hassas bir sürat ve irtifada uçurması gerekiyor. Uçakların inişe yaklaşma sürecindeki son dönüş, uçağın tekerleklerinin piste değmesinden sadece 30 saniye kadar evvel yapılıyor ve kısa olarak kabul edilen (yaklaşık bin 200 metre) piste iniş sırasında muhtemel bir facianın önüne geçebilmek için hayli dikkatli olmaları kıymet taşıyor.
Paro Havalimanı’na iniş yapma yetkisine sahip olan pilotlar, tüm bu şartların test edilebileceği özel bir simülasyonda eğitim görüyor. Ayrıyeten simülasyon eğitimini akabinde içinde yolcu bulunmayan pilotlarla havalimanına en az bir kez iniş ve kalkış gerçekleştiriyor. Yabancı uçakların yalnızca iniş sertifikasına sahip pilotların yönetiminde inmesine müsaade verilen havalimanına iniş yapabilecek en büyük uçaklar ise Airbus A-320 ve Boeing 737 üzere dar gövdeli uçak modellerinden oluşuyor.
SADECE 5 UÇAK BULUNDURABİLİYOR
Halihazırda tıpkı anda apronunda yalnızca 5 uçak bulundurabilen Paro Havalimanı’nı yalnızca Drukair ve Butan Havayolları kullanıyor. Drukair, uçuşlarını 3 adet Airbus A-319 ve 1 adet ATR-42 ile gerçekleştirirken, Butan Havayolları ise 2 adet Airbus A-319 kullanıyor. Drukair’in önümüzdeki devirde filosunda bulunan A-319’ları yeniden havalimanına inebilecek olan Airbus A-320’ler ile değiştirmesi planlanıyor.
GENEL
14 Mayıs 2025GENEL
14 Mayıs 2025GENEL
14 Mayıs 2025GENEL
14 Mayıs 2025GENEL
14 Mayıs 2025GENEL
14 Mayıs 2025GENEL
14 Mayıs 2025GENEL
14 Mayıs 2025GENEL
14 Mayıs 2025GENEL
14 Mayıs 2025GÜNDEM
14 Mayıs 2025MAGAZİN
14 Mayıs 2025MAGAZİN
14 Mayıs 2025MAGAZİN
14 Mayıs 2025MAGAZİN
14 Mayıs 2025MAGAZİN
14 Mayıs 2025GÜNDEM
14 Mayıs 2025EKONOMİ
14 Mayıs 2025