0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Dijital Telif Yasası, ABD’de 1998’den beri yürürlükte olan, AB Ülkeleri’nde ise 2022’den itibaren uygulanmaya başlanan bir düzenleme olarak biliniyor. Dijital Telif Yasası, Türkiye’nin de gündeminde kıymetli bir yer tutuyor. Yasa teklifi meclisten geçtiğinde Google, Facebook üzere dijital mecralar içerik üreticilerine telif fiyatı ödemek zorunda kalacak.

‘GOOGLE İLE MASAYA OTURULACAK’

Türkiye’de Dijital Telif Yasası çalışmaları hızlandı. TBMM Dijital Mecralar Komitesi Lideri Hüseyin Yayman, yaptığı açıklamalarda Türkiye’de de Dijital Telif Yasası ile ilgili düzenlemelerin hayata geçirilmesi gerektiğini söyledi. Yayman, “Bütçe görüşmelerinden sonra Google ile masaya oturulacak” dedi.

A Para’da katıldığı programda soruları yanıtlayan Yayman, “Brüksel’de, Londra’da, Paris’te ne varsa Google hangi mutabakata bağlı kalıyorsa Ankara’da da onu istiyoruz. Bu kırmızı çizgimiz. Google’ın ikili standart yapmasını istemiyoruz. Dijital telif için masaya oturmasını istiyoruz” dedi.

Yayman, “Dijital Telif Yasası kırmızı çizgimizdir. Geldiğimiz noktada kamuoyunda çok önemli bir talep var. Bu talep, bir an evvel telif yasasının yapılması ve mevcut kanunun güncellenmesidir. Yeni devirde en kıymetli gündem konularımızdan biri Dijital Telif Yasasının hazırlanmasıdır” diye konuştu.

‘TELİF FİYATI ÖDEMEK ZORUNDA KALACAK’

Posta.com.tr’nin haberine nazaran Toplumsal Medya Araştırmacısı Ümit Sanlav, Türkiye’nin Dijital Telif Yasası için harekete geçtiğini belirtti. Sanlav, “Eğer bu yasa teklifi meclisten geçerse Google, Facebook üzere dijital mecralar içerik üreticilerine telif fiyatı ödemek zorunda kalacak” dedi.

‘TÜRKİYE 7 SAAT 24 DAKİKA İNTERNETTE’

Günümüzde teknolojik gelişmelerin sürat kazanmasıyla birlikte, dijital araçların hayatımızın ayrılmaz bir kesimi haline geldiğini söyleyen Sanlav, “Vazgeçilmez bir bağlantı aracı durumunda olan akıllı telefonlar ve teknolojik erişim rahatlığı, pandemi sürecinin akabinde hayatımızın başköşesine yeterlice yerleşti. Günümüzde birçok şey sanal ortamlarda yaşanıyor. Bilgilendirmeler, açıklamalar kısaca hayatımızın çabucak hemen her anını bu mecralarda yaşıyoruz. Dünya, günde 6 saat 37 dakika internete bağlı kalırken; Türkiye 7 saat 24 dakika internette kalıyor. Dünyanın toplumsal medyada vakit geçirme ortalaması 2 saat 31 dakika iken, Türkiye ortalaması 2 saat 57 dakika ile dünya ortalamasının üzerinde” diye konuştu.

“ABD’de 1998’den beri yürürlükte olan, AB Ülkelerinde ise 2022’den itibaren uygulanan Dijital Telif Yasasının Türkiye’de uygulanmaması, hem içerik üreticilerini hem de devleti bu kıymetli gelirden yoksun bırakıyor” diyen Sanlav, kelamlarına şöyle devam etti:

Kanada’da Çevrim İçi Haberler Yasası düzenlemesiyle birlikte Google’ın, Kanada’ya her yıl 74 milyon dolar ödeyecek olması TBMM’yi de harekete geçirdi. Çünkü Google, Facebook, Instagram ve daha birçok dijital platform, Türkiye’deki, dijital içerik üreticileri üzerinden de yılda milyarlarca dolar kazanıyor. Lakin karşılığında Türkiye’deki üreticilere hiçbir fiyat ödemiyor. Yasa teklifi meclisten geçtiğinde Google, Facebook üzere dijital mecralar içerik üreticilerine telif fiyatı ödemek zorunda kalacak.

‘GOOGLE BİZİ SÖMÜRÜYOR’

“İlerleyen periyotlarda toplumsal medya kullanıcıları bu şirketlerden ‘içeriklerimi kullanıyorsunuz’ diyerek telif fiyatı isteyebilir mi? Dijital Telif Maddesiyle birlikte internet kullanıcılarının ürettiği içerikler de teminat altına alınacak mı?” sorusuna Sanlav, şöyle karşılık verdi:

Dijital Telif Yasası ile yapılmak istenen tam olarak bu. Google bizi sömürüyor. Dijital telif hakları konusundaki yasasızlık nedeniyle yazılı metinleri, fotoğrafları, görüntüleri, kısaca her türlü bilgi ve içeriği üretenlerin emeklerini, bu içerikleri kullanarak para kazananlar sömürmüş oluyor. Haberlere Google üzerinden ulaşılıyor. Google, arama parametrelerine nazaran haberleri insanlara servis ediyor. Ayrıyeten Google Haberler uygulaması ile de içerik üreticilerinin içeriklerini kullanıyor. Bu haberler üzerinden milyar dolarlar kazanan Google, dijital içerikleri üretenlere rastgele bir ödeme yapmıyor. Google 2023 Yılında dünyanın en çok kazanan ticari oluşumları sıralamasında 4. sırada yer alıyor.

META KÜMESİ’NİN YILLIK KARI 3.2 MİLYAR

Instagram, WhatsApp ve Facebook’u bünyesinde bulunduran Meta kümesinin yıllık çıkarının 3.2 milyar dolar bedelinde olduğunu söyleyen Sanlav, “Siz bir içerik üretiyorsunuz ve bu toplumsal medya mecraları, internet servis sağlayıcıları sizin bu içeriğinizi serbestçe yayınlıyor. Sizin datalarınız ve ürettikleriniz üzerinden para kazanıyor, lakin siz bundan hiçbir karşılık almıyorsunuz. İşte çıkarılacak olan Dijital Telif Maddesiyle, internet kullanıcılarının ürettiği içerikler de teminat altına alınacak” sözlerini kullandı.

‘BİRÇOK ÜLKE BUNUN HAKSIZLIK OLDUĞUNU BELİRTİYOR’

Google’ın yasal düzenlemeler sonrasında kimi ülkelerde haber üreticilerine ödemeler yapmaya başladığını söyleyen Sanlav, “Dünyada birçok ülke bunun haksızlık olduğunu belirterek yasal düzenlemeler çıkardı. Google, yasal düzenlemeler sonrası bu ülkelerde haber üreticilerine ödemeler yapmaya başladı. Türkiye’de mevcut bir telif yasasının bulunmaması nedeniyle Google bir ödeme yapmıyor. Yayıncılar, Google’ın yasal düzenleme ile ödeme yapmaya zorlanmasını talep ediyor” dedi.

DİJİTAL TELİF YASASI’NDA SON DURUM

Türkiye’deki basın kuruluşlarının ürettikleri haberlerin, Dijital Telif Hakları Yasası’nın olmaması nedeniyle fiyatsız olarak kullanıldığına dikkat çeken Sanlav, Dijital Telif Yasası’ndaki son durumu kıymetlendirdi:

Şu an yürürlükte olan Fikri Sanat Yapıtları Kanunu, internet teknolojisine karşı yetersiz kaldığı için sizlerin ürettiği haberler de bizlerin ürettiği içerikler de bu teknoloji şirketlerinin sömürüsüne açık halde. Meclis’te bu hususta kurulan komitede Google’dan davet edilen temsilciler, Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileri, gazeteciler ve içerik üreticileriyle bir ortaya gelerek Dijital Telif Yasası için herkesi kapsayacak ortak bir taban hazırlama konusunda çalışılıyor. Örneğin, ‘Ödeme nasıl olacak? Kimlere, neye nazaran ödeme yapılacak? Youtube mantığında alınan izlenme karşılığında mı ödeme yapılacak? Yoksa üreticinin haklarını koruyacak kurum ve kuruluşlar aracılığıyla mı ödeme gerçekleştirilecek?’ Bu mevzuda ayrıntılı bir çalışma hazırlanıyor.